De tooldokter zorgt ervoor dat je je materiaal op de juiste manier gebruikt. In deze aflevering toont hij hoe je een handzaag terug op punt kan zetten. We gaan trekken, strijken en vijlen.

man 1
Goeiedag. Welkom bij de tooldokter. Vandaag gaan we een botte zaag opnieuw zetten zodanig dat hij weer scherp is. Is dat moeilijk Omer?

man 2
In principe is dat niet zo moeilijk, maar handigheid is een beetje aangeboden.

man 1
Kan je elke zaag opnieuw scherp maken?

man 2
Nee. De traditionele zagen die nu verkocht worden die zijn allemaal gehard.

man 1
Gehard? Dat is?

man 2
Dat wil zeggen dat je die zaag praktisch niet kan herzetten.

man 1
Ja. Ik ga er eens twee moderne zagen bij halen.

man 1
We kunnen die misschien eens bekijken.

man 2
Dit is een zaag…

man 1
Ja.

man 2
… die gehard is. Het is een zaag met een wisseltand die aan beide zijden geslepen is voor een speciale toepassing.

man 1
Ja.

man 2
Maar die niet kan gevijld worden.

man 1
Ja en je ziet dat aan de donkere kleur van de tanden?

man 2
Ja, aan de donkere kleur. Ja, dat is verbrand zogezegd.

man 1
Ja. Gehard.

man 2
Gehard.

man 2
Deze zaag is een traditionele zaag die niet gehard is.

man 1
Ja.

man 2
Die kunnen we perfect hervijlen.

man 1
Ja, maar die is nog scherp. Dus we gaan het met die oude zagen doen.

man 1
En wat heb je nu allemaal nodig om je zaag te zetten?

man 2
In de eerste plaats hebben we een klemsysteem nodig. Dat is een professioneel systeem.

man 1
Voila.

man 2
Zie, met een hendel zodat je je zaag kan opspannen.

man 1
Ja. En de bedoeling is dat je je zaag met het blad daar volledig geklemd zit.

man 2
Ja, geklemd zit, ja.

man 1
Ja.

man 2
Hier hebben we een systeem dat vroeger gebruikt werd maar ook zeer gemakkelijk zelf kan gemaakt worden.

man 1
Dus dat zijn eigenlijk de twee onderdelen en dat klemmen we dan eigenlijk samen met een lijmklem. En we hebben een tweede lijmklem om dat dan aan onze werkbank te bevestigen. Omer, je hebt de stukken al voorbereid. Wat heb je precies nodig om zo’n klem te maken?

man 2
De stukken die ik heb voorbereid zijn in wit den.

man 1
Ja.

man 2
Gewoon… ik heb dat een beetje geschaafd en ik heb daar een schuine zijde aan gemaakt.

Verder ga je zien waarom ik er een schuine zijde heb aangemaakt. Dat zijn de twee hoofdstukken. Dit zijn de twee klemstukken waarin dat de rugzaag kan ingeklemd worden. Dat is ongeveer de lengte van een rugzaag.

man 1
Ok.

man 2
Goed? Dan heb ik nog een stukje. Dat stukje is om op de onderste plaat te leggen die juist de breedte is van de twee klemstukken.

man 1
Om… de afstandhouder eigenlijk, tussen …

man 2
Ja, de afstandhouder, ja.

Dat stukje is om op het stuk te plaatsen voor op de werkbank te plaatsen.

man 1
Ja, daarvan speelt het formaat geen zo’n grote rol.

man 2
Dat speelt geen rol, dat speelt geen rol. En dat stuk is voor onderaan de twee stukken op te bevestigen.

man 1
Dus die breedte …

man 2
Eén vast en één los.

man 1
Dus die breedte is twee keer die grote stukken…

man 2
Ja.

man 1
… en je tussenhouder.

man 2
Je tussenstuk, ja.

man 1
Ja en welk materiaal ga je daarvoor nog gebruiken om dat samen te houden?

man 2
Voor dat? Ja, ik heb een hamer nodig. Een gewone hamer. Ik heb wat nagels nodig van dertig millimeter en kleine nageltjes van twintig.

Ook lijm en een borsteltje.

man 1
Ja.

man 2
Hoe gaan we daar aan beginnen? Kijk, ik leg dat hieronder... en ik ga kijken dat dat ongeveer gelijk is. Waarom doe ik dat? Als ik met een vijl vijl dan heb ik het ook mooi vrij hieronder.

man 1
Ja.

man 2
Goed?

man 2
We gaan dat een keer ongeveer gelijk leggen: acht... en negen. Voilà, dat gaat dat zijn. Voilà.

man 2
Ik weet dat al. Zo.

Ik doe er een beetje lijm aan.

man 2
Ik moet maar aan één kant lijmen. Ik leg mijn werkblaadje erop. Kijken of het een beetje gelijk ligt, naar voor schuiven.

Dat is perfect.

man 1
Ja.

man 2
Zie je het?

man 1
En dan met de langste nagels?

man 2
Dan met de langste nagels …

man 2
Maar drie nageltjes is genoeg.

man 1
Ja.

man 2
Doe ik zo.

man 2
Leg ik dit hier op.

man 2
Om het een beetje gelijk te hebben. Ik leg dat hier op en ik weet direct waar ik moet lijmen.

man 1
Ja.

man 2
Goed zo. Gezien dat dat stukje hier ligt, heb ik dezelfde dikte.

man 1
Ja.

man 2
Dat is perfect.

man 2
Drie nageltjes plaatsen, dat is genoeg.

man 1
Ja.

man 2
En als de lijm droog is, kan dat niet meer weg.

man 2
We gaan daar nu een onderstukje op plaatsen zodat er alles kan op rusten.

man 1
Ja.

man 2
Ik ga dat een beetje draaien.

man 1
Maar dat moet niet aan alle onderdelen vast gemaakt worden?

man 2
Nee, gewoon maar aan het onderste. Kijk, eerst eens kijken, kijk. Hier is dat een beetje kleiner…

man 1
Ja.

man 2
… dan belet [dit] de spanschroef niet om mooi dicht te klemmen.

We gaan daar een beetje lijm aan doen, zo.

En we gaan dat hierop plaatsen.

man 2
We zullen terug een nageltje slaan.

man 1
De langste nageltjes...

man 2
Zo, dit hangt ook vast.

Nu, dat klein stukje …

man 1
Ja.

man 2
… gaan we hieraan bevestigen.

man 1
Ja.

man 2
We gaan dat recht zetten, recht plaatsen, beetje lijm aan doen.

man 2
Ik zal aan de voorkant ook een beetje doen.

man 2
Dan hangen alle drie de stukken samen.

man 1
Ja.

man 2
Zo. Ik ga nu iets kleinere nageltjes nemen, van twintig.

man 1
Ja.

man 2
Zo. Dit komt hier tegen.

man 1
Ja.

man 2
En komt zo mooi tegen elkaar. Nu moet men nog juist op de achterzijde een plaatje bevestigen waar dit op de werkbank komt.

We gaan daar wat lijm aan doen. Drie strookjes.

man 2
Willekeurig.

Aangezien mijn stukken gewoon even breed gezaagd zijn, kan ik voelen dat het gewoon haaks ligt. Daarna ook twee nageltjes.

man 2
Zo.

man 1
Dus die is klaar.

man 1
Alleen de lijm moet nog een beetje drogen.

man 2
Ja.

man 1
We gaan terug overschakelen naar ons model.

man 2
Ja.

man 1
En hoe werkt dit dan om je zaag daar precies tussen te klemmen? Wij gebruiken een lijmklem.

man 2
Een lijmklem.

We doen die lijmklem los. Je kan dat gewoon plaatsen op een werkbank met een bankschroef.

man 1
Ja.

man 2
Dan wordt dat zo geklemd met de bankschroef. Maar gezien dat die niet voor handen is…

man 1
Maar, nee, wij hebben geen zo’n bankschroef…

man 2
… zullen we dit doen, gewoon aan een tafel, …

man 1
Ja.

man 2
… met een lijmklem.

man 1
Ja.

man 2
Hou die een keer vast. Hier onderaan is er ook een regel geplaatst.

man 1
Dus dat hangt dan een beetje van je werkbank af hoe je dat kan vastmaken.

man 2
Ja, goed zo. Kijk, nu kan ik dat gewoon klemmen.

man 1
Ja, voila.

man 2
Zo simpel is het.

man 1
Wat heb je nu allemaal nodig om je zaag te zetten?

man 2
Hier heb ik een toestel om de zaag te trekken. Dat is een ouder systeem.

man 1
Ja.

man 2
Dat is een nieuwe versie. Dat is hier een nieuwe versie die nu in de handel verkrijgbaar is.

man 1
Dat is ook nog voor het trekken van de zaag?

man 2
Dat is voor het trekken van de zaag.

man 1
Ja.

man 2
Na het trekken van de zaag wordt een zaag gestreken.

man 1
Gestreken.

man 2
Dat wordt gewoon gedaan met een platte vijl.

man 1
Ja.

man 2
Vervolgens wordt ze gevijld met een driehoekige vijl afhankelijk van de grootte van de tand.

man 1
Ja. Trekken, strijken, slijpen.

man 2
Vijlen.

man 1
Oei, opnieuw. Trekken... strijken... vijlen...

man 2
… Vijlen.

man 1
Ja, dat is goed. Ok, we gaan beginnen.

man 2
Ja.

In het tweede deel gaan we ook effectief aan de slag. We zetten de botte zaag opnieuw scherp aan.