Kweekvlees mag binnenkort geproefd worden in Nederland

Volgens bronnen van RTL Nieuws worden proeverijen van kweekvlees binnenkort mogelijk in Nederland. Dit zou al deze herfst een feit kunnen zijn. Kweekvlees kent onlangs wereldwijd diverse doorbraken en belooft op termijn een interessant alternatief voor 'regulier' vlees te worden.

Doorbraken

Concreet worden bij kweekvlees stamcellen uit de bil van een dier, bijvoorbeeld een koe, gehaald. Deze worden dan in een laboratorium met aminozuren, suikers en zuurstof opgekweekt tot vet- en spiercellen; vlees dus. Van stamcel tot stukje vlees duurt ongeveer drie maanden. Recent onderzoek zet hard in op het terugdringen van deze productietijd, net als het totale kostenplaatje.

Hoewel kweekvlees een Nederlandse uitvinding is, lopen de Nederlanders ondertussen niet meer voorop op dit vlak. In Singapore is kweekvlees al enige tijd gewoon te koop en onlangs berichtten we nog dat dit product ook in de VS op de markt mag komen. Onze noorderburen konden uiteraard niet achterblijven en de politiek is daar een versnelling hoger geschakeld.

Obstakels

Kweekvlees is tot nu toe nog steeds verboden. Het is zelfs niet toegestaan om ervan te proeven, ook niet door onderzoekers in een gecontroleerde omgeving. Dit hindert vanzelfsprekend de verdere ontwikkeling van kweekvlees, dat op het vlak van dierenwelzijn en landgebruik heel wat voordelen biedt. Hoewel er nog discussie is over de werkelijke ecologische impact van kweekvlees – volgens de één maar een fractie van 'regulier' vlees, volgens de ander op het vlak van CO₂-uitstoot een pak erger – is het alleszins een alternatief dat verder onderzoek waardig is.

Vanuit de Nederlandse politiek is men sinds 2018 bezig met het traject om het proeven van kweekvlees te legaliseren. Uiteindelijk werd er vanuit de VVD vorig jaar een motie ingediend om proeverijen toe te staan. Deze pogingen lijken nu vruchten af te werpen, als we af kunnen gaan op bronnen dichtbij de politiek.

Proeven en produceren

Het opzet van proeverijen is uiteraard het proeven van kweekvlees, maar dan wel in een gesloten en gecontroleerde omgeving, onder strenge voorwaarden. Hierbij kunnen er meerdere partijen betrokken worden. Niet alleen onderzoekers en experten kunnen proeven, maar ook journalisten en media kunnen kweekvlees verder verkennen.

In Nederland houden twee voorname spelers zich bezig met kweekvlees: Mosa Meat in Maastricht en Meatable in Delft. Daar wil men natuurlijk al langer hun eigen kweeksels proeven, want tot nu toe blijft het allemaal een beetje een theoretische oefening. Technisch gezien zouden hun producten in orde moeten zijn, maar de mens is niet altijd even voorspelbaar, zeker als het op smaken en geuren aankomt. De proeverijen beloven veel op te lossen.

Nog niet meteen te koop

Het uiteindelijke doel: kweekvlees van hoge kwaliteit in de winkelschappen krijgen. De gekweekte soep wordt echter niet zo warm gegeten als hij wordt opgediend: het zal nog jaren duren vooraleer men dit doel verwezenlijkt. De regelgeving blijft immers erg streng. Een vergunning is vereist, wat wil zeggen dat producenten het zogeheten novel food-traject van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) door moeten. Dat is een ingewikkeld en lang traject van minstens 18 maanden. Uiteraard zijn een geperfectioneerde smaak en textuur cruciale criteria om hier überhaupt in te slagen.

De gehele odyssee van het kweekvlees belooft ook erg duur te worden. Hoewel de productiekosten de laatste jaren al sterk gedaald zijn, blijft het financiële plaatje het grootste obstakel. Het is vooralsnog niet mogelijk om de concurrentie aan te gaan met 'regulier' vlees. De sector hoopt dat de proeverijen meer geïnteresseerde partijen en dus ook meer kennis en ideeën zullen aantrekken, om zo de kosten te drukken.