Duitse machines voor voedselverwerking en -verpakking kennen record in 2023

In 2023 groeide de productie van voedselverwerkende en -verpakkende machines in Duitsland met 5%, tot wel 16,5 miljard euro. Hiermee overschreed de vijfde grootste mechanische sector van dit land de kaap van 16 miljard voor de eerste keer, goed voor een nieuw record.

Binnen de Duitse mechanische industrie maken bedrijven in de sector van de voedselverwerkende en -verpakkende machines ongeveer 6% uit van de totale productiewaarde, waarbij hier meer dan 62.000 mensen tewerkgesteld worden. Met een gemiddelde export turnover van zo'n 86% en een mondiaal handelsaandeel van 22%, is de voedselverwerkende en -verpakkende machinesector één van de sterkste exportindustrieën.

Stijgende vraag naar verpakkingsmachines

Verpakkingsmachines maken ongeveer de helft van deze productiewaarde uit. In 2023 dreven bedrijven hun productie op met zo'n 10%, tot net onder 8 miljard euro. Vooral de verpakkingssector voor dranken groeide spectaculair, goed voor een stijging van 18% tot 2,8 miljard euro. De productie van de overige soorten verpakkingsmachines steeg met 6% tot 5,2 miljard euro.

Een groot deel van deze groei was gebaseerd op openstaande orders van 2022, waarbij nieuwe orders eerder beperkt waren voor 2023. Dit is deels te wijten aan de vele discussies en onzekerheden over de nieuwe Europese verpakkingswetgeving (PPWR), wat tot terughoudendheid leidde onder de klanten.

"De aanname van de verpakkingswetgeving in 2024 wordt niet alleen door enkele cruciale punten als iets positiefs gezien, maar het creëert ook gestandaardiseerde voorwaarden voor de Europese mechanische ontwerpindustrie en het zorgt ook voor meer planzekerheid voor investeerders", zegt Beatrix Fraese, economisch expert bij VDMA Food Processing and Packaging Machinery Association.

Inconsistente ontwikkelingen in voedingsmachines

Duitse fabrikanten van procestechnologie voor het verwerken van vlees en proteïnen vormen de grootste sector binnen de industrie van de voedingsmachines en zijn daardoor leiders op wereldwijd vlak. De productie is snel gegroeid de laatste jaren, zonder terugval tijdens de pandemie. In 2022 was er nog een groei van 8% tot 1,3 miljard euro; een hoog niveau dat werd aangehouden in 2023. De fabrikanten van bakkerijmachines behaalden eveneens een record in 2023, goed voor 688 miljoen euro (hetzelfde als in 2022).

De sterk gespecialiseerde industrie van machines voor snoepgoed en zoetwaren werd sterk getroffen door dalende verkoopcijfers tijdens de pandemie en door de oorlog in Oekraïne. Deze industrie is bovengemiddeld gericht op export, met sommige bedrijven die meer dan 90% van hun machines exporteren. Leveringen aan de voornaamste markten kenden echter een significante terugval.

Dit werd versterkt door een tijdelijke terughoudendheid van globale multinationals om te investeren. Dit is een cruciale groep consumenten voor de fabrikanten van deze machines voor snoepgoed en zoetwaren. In 2023 steeg de productie weer significant met 23% tot 354 miljoen euro. Thermische verwerkingssystemen met een geschatte waarde van 120 miljoen euro werden hieraan toegevoegd. Een verder herstel wordt verwacht in de komende jaren.

Daartegenover staan de machines voor de productie van dranken, een sector die in 2023 6% moest inboeten tot 535 miljoen euro. Hiermee presteerde men minder goed dan in het recordjaar 2022, dat toen nog 570 miljoen euro opleverde. In deze sector ligt de focus sterk op brouwmachines. De pandemie had een grote impact op de machines voor dranken, door de wereldwijde maatregelen en de daarmee geassocieerde daling in de consumptie. Hierdoor verminderde de productie met 11% in 2020, tot 451 miljoen euro. In de twee daaropvolgende jaren nam deze productie weer sterk toe, met maar liefst 32%. De daling van 2023 is dus ook te wijten aan de erg sterke resultaten van 2022.

Vooruitzichten in uitdagende tijden

De algemene vooruitzichten voor de fabrikanten van machines voor voedselverwerking en -verpakking zijn gunstig, aangezien deze bedrijven baat hebben bij de stijgende globale vraag naar voeding, drank en farmaceutica. Na de sterke groei in de export van zo'n 9% in 2023, namen de buitenlandse leveringen van deze machines in het eerste kwart van 2024 ook toe met 5%.

Tijdens de eerste vier maanden van 2024 zagen we echter wel dat nieuwe orders voor dergelijke machines zo'n 6% achterlopen op het niveau van 2023, ook wanneer de prijs aangepast wordt aan de huidige standaard. De ontwikkelingen binnen de twee subsectoren verschillen sterk: het aantal nieuwe orders voor verpakkingsmachines nam toe met 16% tijdens deze eerste vier maanden in vergelijking met dezelfde, zwakke periode in 2023. Orders voor voedingsmachines namen daarentegen af met 12%. "We verwachten een algemene positieve trend in de inkomende orders tijdens de komende maanden, aangezien er vooral voor de verpakkingsmachines een sterke inhaalbeweging is ingezet", stelt Beatrix Fraese.

Volgens de economische enquête van VDMA in april 2024 wordt de huidige vraag vanuit de markt ingeschat als goed of zeer goed door meer dan 40% van de ondervraagde bedrijven. Meer dan de helft van de fabrikanten van voedselverwerkende en -verpakkende machines is tevreden met de situatie. Uiteindelijk staan de meeste bedrijven positief tegenover 2024. In de context van de blijvende uitdagingen en de sterke resultaten van 2023, verwachten de meeste bedrijven een beperkte groei in 2024.